Jolanda van Drie

Van ambachtelijke muurschilderingen tot aan een tattoo voor de mensenrechten: het programma van de vierde editie van Graphic Design Festival Breda (GDFB) is bekend. Van 17 tot en met 27 april 2014 staat de binnenstad van Breda volledig in het teken van grafisch ontwerp. Het festival trakteert bezoekers op een mix van opvallende exposities en een afwisselend programma van lezingen, workshops en events. Zo komt Steve Powers, bekend van zijn indrukwekkende signpaintings en TED Talks, speciaal over vanuit de VS om tijdens een lezing beelden van zijn laatste werken met het publiek te delen. Een wel héél bijzonder festivalonderdeel zullen de tattooartists van Bunker Tattoo in Breda verzorgen: op 19 april voorzien zij GDFB-bezoekers van een permanent stukje kunst. Zij zetten zich namelijk vrijwillig in voor kunstcollectief Tilburg Cowboys, die aandacht vragen voor de mensenrechten door 6.773 mensen over de hele wereld één letter uit ‘The Universal Declaration of Human Rights’ mee te geven. Dit zijn slechts twee van de hoogtepunten uit het uitgebreide programma. Lees meer op www.gdfb.nl.

Foto 1: Het festival in 2012, foto Boudewijn Bollmann
Foto 2: illustrator Hedof in actie op het festival in 2010, foto Suzanne Jongmans

Al maanden is Nederland in rep en roer voor de komende Nucleaire Top in Den Haag. Wegen worden afgesloten, politietroepen hopen zich massaal op in Den Haag en de nieuwsmedia zullen voor even alleen nog Nederland op de kaart zien staan. Ondanks deze massale hysterie zijn er ook van die leuke initiatieven die dan opduiken. Zo stuitte ik op deze poster in Den Haag. Op de Grote Markt in Den Haag geen nucleaire discussies, maar een parade-achtige sfeer met muzikale optredens. Leuk is dat zij de poster hiervoor als marketingtool inzetten. Want die hoge piefen van de top willen niets weten van drukwerk. Papier komt er niet meer bij kijken. Er is een speciale app gemaakt waarop de afgevaardigden hun documenten kunnen lezen. Het is dan wel weer gaaf dat deze innovatieve app door het Amsterdamse bedrijf imgZine is gemaakt.

Vorige week vond de jaarlijkse vakbeurs voor de grafische en sign industrie plaats, ditmaal omgetoverd tot een Vakbeurs voor de Creatieve Industrie. Enkele tradities bleven. Netwerkmomenten en de evenzo geliefde als beruchte broodjes beenham waren als vanouds verbonden aan deze nieuwe beurs. De negatieve berichtgeving vanuit de grafische hoek klonk helaas ook als een bekend geluid. De vergelijking met de oude vakbeurs, oude bezoekersaantallen en het oude profiel van de industrie zorgde voor een negatieve beoordeling van deze creatieve vakbeurs. Maar wie houdt er rekening met de halvering aan opdrachten en daarmee aan bedrijven en mensen binnen de industrie? Wie vindt 6.000 bezoekers dan nog een gering aantal? En is enige coulantie voor een gedurfde nieuwe insteek niet op zijn plaats?

Al elf jaar heeft Nederland de Grafische Vakbeurs, een beurs die elk jaar wisselde tussen de evenementenhallen in Gorinchem en Hardenberg. In de loop van de jaren werd de Vakbeurs Sign daaraan toegevoegd, wat al veel zegt over de ontwikkelingen waar de grafische branche aan onderhevig was. Behoeftes van opdrachtgevers veranderden, digitalisering nam een steeds grotere plek in, maar ook de crisis zorgde voor wijzigingen. Dat betekende helaas ook dat de traditionele Nederlandse grafische branche de laatste jaren enorm is gekrompen. Wat gebeurt er in dergelijke tijden? Er staan mensen op die nieuwe wegen zoeken om te kunnen blijven overleven. Sommige grafische bedrijven vonden mogelijkheden in schaalvergroting, andere in segmentering of samenwerking. Er werd zelfs over de eigen grenzen van de industrie gekeken om tot nieuwe samenwerkingsverbanden te komen. Vanuit overheid en brancheorganisaties werd het concept van de ‘creatieve industrie’ gepromoot waardoor disciplines als fotografie, video, sign, grafimedia, 3D of muziek meer met elkaar verbonden werden. Het doel was om gezamenlijk tot nieuwe ideeën en zo tot nieuwe opdrachten te komen. Dat is niet altijd makkelijk. Maar een initiatief dat kansen kan bieden voor de toekomst van deze creatieve disciplines is zeker toe te juichen.

Zo ook het nieuwe concept van de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie, die van 11 tot en met 13 maart plaatsvond in Hardenberg. Toegegeven, Hardenberg is niet voor iedereen een populaire locatie. Maar daar in Hardenberg probeerden ze wel dapper die nieuwe beurs neer te zetten om mensen binnen de creatieve industrie een richting te geven. De insteek voor de eerste editie was bescheiden, het bezoekersaantal van 6.000 voldeed dan ook aan de verwachtingen. Het ging niet om de vorige (louter grafische) edities evenaren. Het ging niet om wedijveren met Gorinchem. En ook niet om het gat tussen een nu tweejaarlijkse Grafische Vakbeurs opvullen. Het nieuwe concept was simpel: een inspirerend netwerkevenement zijn voor mensen uit de gehele creatieve industrie. Dat was nog even wennen. Bezoekers en standhouders kwamen nog vooral uit de grafische of sign branche. Maar er werd gesproken met elkaar. En dat raakt de kern van een beurs anno 2014. 6.000 bezoekers is niet mis als je het bekijkt vanuit het idee dat je mensen wilt bereiken, inspireren en ontmoeten. Daarmee creëer je ideeën. Het is makkelijk om negatief te zijn. En natuurlijk zijn er dingen voor verbeteringen vatbaar. Maar een nieuwe invalshoek is er. En dat is een betere en actievere insteek voor de toekomst dan pessimistisch beschouwen.

D66-lijsttrekker Alexander Pechtold heeft zich uitgesproken voor een andere verdeling van aanbestedingen vanuit de gemeenten, zoals voor drukwerk. Nu besteden overheidsinstanties opdrachten vaak gebundeld aan, waardoor alleen grote bedrijven in aanmerking komen voor het werk. Pechtold pleit voor het opbreken van deze gebundelde aanbestedingen, waardoor meer kleinere bedrijven kans maken op opdrachten. Op de website van D66 verwoordt Pechtold: “Hoge omzet- en ervaringseisen sluiten ZZP’ers en MKB’ers af van een heel belangrijke markt. Hierdoor is er sprake van een ongelijk speelveld, en van verminderde concurrentie tussen bedrijven. Dit moet worden aangepakt.” Het gaat niet om de kleinste opdrachtgever. De Nederlandse overheid zet jaarlijks voor bijna zestig miljard euro opdrachten in de markt. Dit betreft onder meer schoonmaakopdrachten, beveiligingstaken, catering en communicatie.

“Vanaf het begin van de mensheid heeft de mens zijn bestaan afgebeeld. Eerst met grottekeningen, later met inkt.” De start van het filmpje tijdens de presentatie van ‘Je klant als reclamebureau’ laat zien dat er 500 jaar printhistorie, oftewel: communicatie, is. Vandaag de dag zijn we omringd door miljoenen offset geproduceerde zaken. Maar de maatschappij verandert snel. Digitale media komen op en verdringen traditionele productiemiddelen in het communicatieproces. Wat betekent dit voor de toekomst van de communicatie-industrie? Tim de Kraker van Prindustry geeft aan dat dit de grootste uitdaging van deze tijd is. “Het belangrijkste is te realiseren dat internet er altijd is.” Hij leidt hiermee de presentatie in van Willem Sodderland, van Buzzer/Buzzable. Sodderland bespreekt hoe je meer van klanten kunt verwachten: welke mogelijkheden liggen er nog, in dit tijdperk van het internet? Met de aansprekende titel ‘Buzzable Business’ vertelt de marketeer dat mond-tot-mond reclame nog steeds de beste tool is voor marketing. “Word of mouth is de krachtigste vorm van marketing. “ Advertenties maken mensen nieuwsgierig, maar mond-tot-mond reclame maakt het product. Het gaat om die connectie maken. Hoe word je dan ‘buzzable’? “Het heeft veel te maken met anders zijn, uniek zijn. Als je opmerkelijk bent, betekent het dat je mensen zo geraakt hebt dat ze over je gaan praten.” Een simpele theorie. Een voorbeeld: Een kleine Rotterdamse barbier heeft 50 klanten per dag, maar meer dan 80.000 likes op Facebook. Hoe dat kan? “Ze zijn ontzettend gepassioneerd over het terugbrengen van het barbiervak in Nederland. Hun focus is ontzettend duidelijk en zo aanstekelijk; mensen praten erover. “ Een extreme ervaring kunnen ze ook overbrengen: de barbiershop is alleen voor mannen, vrouwen zijn verboden. Uiteraard kan dit ook voor de communicatiebranche ingezet worden. Denk bijvoorbeeld aan 3D-printen. Zo creëerde een bedrijf heeft een veiling rondom een 3D-product. Extreme creatie: zeggen te kunnen 3D printen wat je denkt. Een zogenaamde ‘conversation starter’ is een geheim wapen. Denk aan de witte oordopjes van Apple. Presenteer een krachtige focus, een extreme ervaring; en dan ‘boost the buzz’!

Geïnspireerd? Meer weten? Kijk op slideshare.net/sodderland/creatieve2014 of kom naar de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie.

‘Meer is minder’, met deze aansprekende slogan staat Het Dienstencentrum op de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie (zie foto rechts voor een impressie, met jeugdige interesse!). Als adviesbureau voor de creatieve industrie en de communicatiebranche is Het Dienstencentrum bezig op het gebied van productie, commerciële zaken en personele aangelegenheden. Op al die gebieden heeft de ‘Vakbeurs kreet’ daartoe betekenis. Allereerst refereert het naar de markt die krimpt, geeft Eva Bouwman van Het Dienstencentrum aan. “Mensen letten ten tweede meer op hun uitgaven. Ondernemingen doen steeds meer met minder.” Daartoe is nieuwe richting nodig. De derde betekenis kan daar invulling aangeven: lean werken. Op de stand in Hardenberg staat het team klaar om tekst en uitleg te geven bij deze visie. Leuk daarbij is de nieuwe creatieve folder (zie foto onder) en bijbehorende bedrijfsfilm die zij daarbij presenteren.

“Enthousiaste bezoekers, geanimeerde gesprekken en mooie presentaties”, geeft beursorganisator Robert Hoelen aan. De eerste dag van de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie is gisteren van start gegaan in Hardenberg. Om 12.00 uur gingen de deuren open voor 1.676 bezoekers. Deze bezoekers waren geïnteresseerd, konden goed netwerken en inspiratie opdoen. Vandaag is de Vakbeurs wederom tot 21.00 uur geopend om zo iedereen weer een kans te bieden een bezoek te brengen. Wij hopen veel bezoekers te zien! BlokBoek zit vlakbij de speakers area!

Het is deze week niet alleen de Vakbeurs voor de Creatieve Industrie die als aantrekkelijk evenement voor onze industrie plaatsvindt. Van 8 tot en met 16 maart is het namelijk ook Boekenweek, alweer de 79^e editie. De Boekenweek betekent een week lang evenementen en spektakel rondom het boek. Boeken worden als vanouds gepromoot, zeker het Boekenweekgeschenk van Tommy Wieringa (zie foto) of het Boekenweekessay van Jelle Brandt Corstius. Maar er is ook een prachtige Boekenweek Tiplijst samengesteld. Het thema van deze Boekenweek is reizen. Dat thema kwam goed naar voren tijdens het Boekenbal, die de Boekenweek aftrapte met een raket op het bordes van de Stadsschouwburg in Amsterdam. Goed om te zien is dat er steeds meer multimediale stappen worden gezet. Zo is er op woensdag 12 maart een landelijke online ontmoeting tussen schrijvers en leerlingen van middelbare scholen in heel Nederland. En het Boekenweekgeschenk heeft zelfs een virtuele trailer! Maar tradities blijven ook. NS, hoofdsponsor van de Boekenweek, biedt op zondag 16 maart weer de mogelijkheid om op vertoon van het (e-)Boekenweekgeschenk gratis te reizen met de trein.

 Profileren met een goede kwaliteit aan papier en drukwerk. Dat is de belofte die Jim Ipoco doet. Ipoco is hoofdredacteur van het Amerikaanse Newsweek, dat sinds december 2012 alleen nog digitaal beschikbaar was. Vanaf 7 maart komt dit wekelijkse nieuwsmagazine opnieuw met een papieren versie in Amerika en in Europa. “We bieden de kwaliteit aan van een maandblad”, geeft Ipoco daarbij aan.

Begin jaren 90 verscheen het weekblad wereldwijd en telde het 3,3 miljoen lezers. Daarna kelderden de verkoopcijfers van het eens zo iconische magazine tot bijna de helft daarvan. Inmiddels behoort Newsweek tot de online mediagroep IBT Media. Dit bedrijf wil Newsweek nu als high-end product op papier profileren door de kwaliteitsslag met concurrenten zoals Time aan te kunnen. Daar staat uiteraard een hogere (kost)prijs tegenover. De eerste papieren editie van Newsweek zal 70.000 exemplaren hebben.

Foto: coverbeeld Newsweek met Sarah Palin uit 2009

Een kaartje met de tekst ‘#gastemmen’ kan vanaf nu op de deurmat vallen bij Haarlemse jongeren. De gemeente is namelijk een ludieke actie begonnen om jonge inwoners van de stad naar de stembus te krijgen op 19 maart. Iedereen die bij de komende gemeenteraadsverkiezingen voor het eerst mag stemmen, ontvangt een ansichtkaart van de gemeente Haarlem. Met teksten als ‘Yes I stem’, iVote en #gastemmen wil de gemeente deze jongeren aanspreken om op 19 maart te gaan stemmen. Beslissen op welke politieke partij je gaat stemmen, is niet makkelijk. De gemeente wil de jonge stemmers daarom helpen bij hun keuze.

In Alkmaar heeft de Kaasfabriek een verrassende functie: zij hebben hier een fablab gemaakt. Creatieve makers kunnen jullie samenkomen om creatieve ideeën om te zetten in producten. Scholieren, professionals, maar ook hobbyisten kunnen hier allemaal experimenteren met techniek en nieuwe ontwikkelingen, maar vooral ook ontmoeten, kennis delen en met de machines aan de slag gaan. In de Kaasfabriek staan de nieuwste machines, zoals 3Dprinters, lasersnijders, vinylsnijders, portaalfrees en meer. Op zaterdag 8 maart opent wethouder Mirjam Hamberg de Kaasfabriek officieel. Bij de opening wordt geëxperimenteerd met een reuze 3D-printer, die met schuim een object gaat printen. Gaat het lukken om de reuze 3D printer werkend te krijgen? Verder is er van alles te zien en vooral ook te doen. Maak een tekening op de iPad en zie deze tot leven komen in de 3D printer. Ontvang een sleutelhanger en laat er direct je naam in zetten met de lasersnijder. Koop een van de producten en personaliseer deze ter plekke. Of doe mee met de ‘bristlebot-race’, de race van tandenborstels omgevormd tot robotjes die ‘lopen’. Ook wordt toverdrankjes gemaakt voor jonge bezoekers. Nieuwsgierig? Kijk hier voor meer info!

Het Graphic Design Festival Breda daagt al sinds zijn eerste editie ontwerptalenten wereldwijd uit deel te nemen aan het Poster Project. Het festival doet hiervoor middels een Open Call een oproep aan hedendaagse ontwerpers om hun creativiteit en vaardigheid in te zetten bij het verbeelden van een boodschap. Dit jaar ontving de organisatie ruim 2.100 inzendingen uit 69 landen van Duitsland tot China. Een internationale jury bestaande uit Richard van der Laken (Designpolitie/organisator What Design Can Do), Mariina Bakić (organisator Une Saison Graphique uit Le Havre, Frankrijk), Goetz Gramlicht (organisator Mut zur Wut uit Heidelberg, Duitsland) en festival directeur Dennis Elbers kozen de 50 winnende ontwerpen die van 17 t/m 27 april worden getoond in het centrum van Breda. Kijk hier voor de ontwerptalenten.