Europees Hof besluit: ‘Leenrecht e-book gelijk aan papieren boek’

stacked books with a tablet on top

Bibliotheken en auteurs kunnen blij zijn met de uitspraak van het Europees Hof van 10 november over de uitlening van e-books. De rechters beslisten dat er geen verschil is tussen een uitlening van een papieren boek en de uitlening van e-book.  Dat betekent dat de uitleen van e-books onder hetzelfde recht valt als papieren boeken. Auteurs krijgen zo per uitgeleende kopie betaald voor de auteursrechten, net als bij gewone boeken.

Vernieuwing auteursrecht
De Vereniging van Openbare Bibliotheken (VOB) is blij dat het Europees Hof de openbare bibliotheken met deze uitspraak verder helpt in het complexe veld van auteursrecht in het digitale domein. Stukje bij beetje ontstaan zo de contouren van een vernieuwd auteursrecht. Zo kan de openbare bibliotheek in de digitale wereld de maatschappelijke rol blijven vervullen die bibliotheken hebben in de samenleving. Ze kunnen een volledige, kwalitatieve, laagdrempelige en neutrale toegang tot informatie en literatuur blijven bieden.

Prejudiciële vragen
In de procedure werden prejudiciële vragen gesteld aan het Hof. De kwestie draait om de vraag of openbare bibliotheken online e-books mogen uitlenen tegen betaling van de wettelijke leenrechtvergoeding en dat uitgevers dus geen verbodsrecht hebben ten aanzien van het online uitlenen van e-books.

Gevolgen
De Vereniging van Openbare Bibliotheken gaat nu snel met betrokken partijen aan tafel om de uitleen van e-books op basis van deze uitspraak verder in de praktijk te brengen.

De uitspraak kan ook zorgen voor veranderingen in de manier waarop bibliotheken betalen voor de uitleen van e-books. Die betalingen lopen nu via de uitgevers, maar bij papieren boeken gaat per uitlening een bedrag rechtstreeks naar de auteur van een boek.

Wel stelt het Hof op dat het zogenaamde ‘one copy, one user’-principe zal gelden. Als een bibliotheek één exemplaar van een e-book inkoopt, kan die ook maar aan één lid tegelijk worden uitgeleend. Momenteel hebben bibliotheken contracten met uitgevers die lopen volgens het ‘one copy, multiple users’-principe.