Nieuwe studie betwist AVG-claim Facebook
In tegenstelling tot wat online platforms zoals Facebook beweren, vormt de AVG-wetgeving geen belemmering voor toegang tot data van deze platforms ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van het Instituut voor Informatierecht (IViR) van de UvA, in opdracht van AlgorithmWatch.
Na een verhit debat tussen Facebook en wetenschappers, kondigde Facebook in 2018 aan dat het bijna een miljard gigabytes aan ruwe data zou vrijgeven via partnerorganisatie Social Science One. Op die manier zou een selecte groep wetenschappers onderzoek kunnen doen naar de effecten van sociale media op verkiezingen en democratische processen. Het initiatief liep echter zo’n twee jaar vertraging op, omdat volgens Facebook niet aan alle voorwaarden in de AVG kon worden voldaan. Facebook en andere online platforms gebruiken deze claim vaker, waarschijnlijk als poging om externe controle op hun handelen te ontlopen. Het IViR-onderzoek naar bestaande mogelijkheden van data-uitwisseling voor onderzoeksdoeleinden toont nu aan dat de claim geen stand houdt.
Topje van de ijsberg
“De problematiek rondom Social Science One legt een veel groter dilemma bloot – het is slechts het topje van de ijsberg”, vertelt hoofdonderzoeker Jef Ausloos. “De coronacrisis maakt eens te meer duidelijk welke centrale en steeds grotere rol internet-platforms spelen in onze maatschappij. Vanwege de invloed, schaal en complexiteit van de platforms is een breed onderzoek nodig om de impact ervan op de maatschappij te begrijpen, en online platforms verantwoor-delijk te kunnen houden voor hun handelen. Maar de concentratie en privatisering van data heeft een enorme impact op de mogelijkheid om onafhankelijk onderzoek te doen.”
De resultaten van de studie komen op een kritiek moment. De Europese Commissie maakt vaart met de plannen om de verantwoordelijkheden van 
online platforms te vergroten en te harmoniseren, en om het toezicht op hun rol als content moderators te versterken via maatregelen in de aangekondigde Digital Services Act (DSA). De Commissie overweegt ook speciale regels in te voeren voor grote platforms met significante netwerkeffecten (zoals Facebook en Google).
De onderzoekers zijn zich bewust van de gevoeligheid van sommige soorten data en de (terechte) zorgen van gebruikers over hun privacy. Daarom adviseren zij dat een EU-instelling als tussenpersoon gaat fungeren tussen de platforms die data delen en de onderzoekers die de data ontvangen.
Het rapport is beschikbaar op de website van AlgorithmWatch.
Bron: UvA.nl
Kandidaten gezocht
De trainingen voor 2022 staan gereed. Kijk voor het volledige online aanbod van bestaande- en nieuwe trainingen op de website.
BLOKBOEK.COM EN PRINTMEDIANIEUWS: HET OPTIMALE DOELGROEP BEREIK